Kapitaalmarktrentes in de lift ● duurzame bedrijven onder druk ● Fed heeft geen haast rente te verlagen

Het duurt nog elf dagen voordat Donald Trump plaatsneemt in het Witte Huis, maar ik heb sinds de verkiezingen van 5 november nu al meer over hem geschreven dan over Joe Biden in de afgelopen vier jaar. Dat belooft wat. Als het aan Trump ligt, wappert binnenkort op steeds meer plaatsen in de wereld de Amerikaanse vlag. Eén ding is zeker: het worden turbulente tijden. En dat gaat ook zijn weerslag hebben op de financiële markten. Tegelijkertijd moeten we ervoor waken ons niet te veel te laten leiden door ruis en vooral te focussen op richtinggevend nieuws. Acteren op de 'waan van de dag' is niet verstandig.

Beleggers kijken bezorgd naar stijgende kapitaalmarktrentes

Dat gezegd hebbende, richten beleggers zich de afgelopen weken vooral op de stijgende kapitaalmarktrentes. Gisteren schoten de rentes op Engelse staatsobligaties omhoog en stond tegelijkertijd de wisselkoers van het pond onder druk. De Engelse tienjaarsrente steeg met 11 basispunten naar 4,80%, het hoogste niveau sinds 2008, vlak voor het begin van de financiële crisis. Beleggers vluchten uit Engelse staatsobligaties uit angst voor een onhoudbare staatsschuld. Dat is ook de reden dat het pond verzwakt. De combinatie van sterk oplopende kapitaalmarktrentes en een zwakker pond leidde in 1976 tot ingrijpen van het IMF. Zover zal het nu misschien niet komen en lijkt de situatie meer op die van het najaar van 2022, toen de toenmalige minister van Financiën Kwasi Kwarteng van de regering onder leiding van Liz Truss met een begroting kwam die door de financiële markten niet werd gepruimd. Een kopersstaking leidde toen tot een scherpe stijging van de rentes op Engelse staatsobligaties. Na een volatiele handelsdag eindigde de FTSE 100-index gisteren met een plus van 0,1% en was naast de Italiaanse MIB-index (+0,5%) en de Zwitserse beurs (+0,4%) de positieve uitzondering in Europa.

Krijgen we nou wel of geen importheffingen?

Angst voor hogere importheffingen voor Europese goederen door inkomend president Trump overheerste de stemming op de Europese beurzen. De angst werd versterkt door het bericht dat Trump mogelijk de economische noodtoestand in de VS wil afkondigen. Dat geeft hem ruimte om buiten het Congres om maatregelen te nemen, waaronder importheffingen. De Stoxx Europe 600-index sloot gisteren met een verlies van 0,2%, nadat deze net na de opening van Wall Street nog 0,7% lager noteerde. De stemming werd mede gedrukt door tegenvallende cijfers over de winkelverkopen en fabrieksorders in Duitsland en een sterker dan verwachte daling van het economisch vertrouwen in de eurozone. Deze index is vorige maand gedaald van 95,6 naar 93,7 punten. Analisten rekenden op een gelijke stand van 95,6 punten.

Duurzame aandelen in de hoek waar de klappen vallen

Koersen van duurzame bedrijven zoals Vestas (-7,4%), Siemens Energy (-6%) en Orsted (-5,8%) lagen zwaar onder druk in reactie op de speech van Trump dinsdagavond waarin hij te kennen gaf te stoppen met het bouwen van windmolenparken. Trump heeft weinig tot niets met duurzaamheid. Trump zei dinsdagavond ook verder aan te dringen op hogere defensie-uitgaven voor NAVO-landen, zo rond de 5% van het BBP. Dat is meer dan het dubbele van de huidige (2%) doelstelling. Hierop stegen de aandelenkoersen van Europese wapenfabrikanten.

Rentes op eurostaatsobligaties werden meegezogen op de hogere rentes in de VS en het VK. Obligatiemarkten zijn net als aandelen- en valutamarkten sterk aan elkaar gecorreleerd. De Duitse tienjaarsrente steeg met 7 basispunten naar 2,55%. Beursgenoteerde vastgoedaandelen gingen hierop met gemiddeld 1,4% omlaag.

Fed heeft geen haast de rente te verlagen

Rentes op Amerikaanse staatsobligaties maakten gisteren even een pas op de plaats. De tweejaarsrente daalde met 1 basispunt naar 4,28%, de tienjaarsrente sloot onveranderd op 4,69%. Gisteren bekendgemaakte macrocijfers gaven een verdeeld beeld over de Amerikaanse arbeidsmarkt. Het aantal eerste ww-aanvragen is vorige week gedaald naar 201.000 (215.000 verwacht) terwijl loonstrookjesverwerker ADP 122.000 nieuwe banen meldde in december, bijna 20.000 minder dan verwacht. Nu is het lastig om hier direct conclusies aan te verbinden en is het vooral wachten op het officiële arbeidsmarktrapport van morgen. Uit de notulen van de laatste beleidsvergadering van de Fed van 18 december bleek inderdaad dat de meeste bestuursleden geen haast willen maken met het verder verlagen van de beleidsrente. Dat komt overeen met de 'hawkish' toelichting van die dag op de renteverlaging door Fed-voorzitter Jerome Powell. In een separate speech gaf Fed-bestuurder Christopher Waller aan wel ruimte te zien voor verdere renteverlagingen en maakt zich geen grote zorgen over mogelijk aantrekkende inflatie door het voorgenomen beleid van Trump 2.0. Daar denken wij toch wat anders over.

De woorden van Waller leidden gisteren in ieder geval tot wat kalmte op Wall Street. De S&P 500-index eindigde 0,16% hoger, de Nasdaq verloor nog wel 0,1%, maar de Dow sloot 0,25% hoger. Vandaag zijn de Amerikaanse aandelenbeurzen gesloten in verband met de staatsbegrafenis van oud-president Jimmy Carter. De obligatiemarkt is wel open maar sluit een paar uur eerder dan normaal.

Stemming op Aziatische beurzen is wat bedrukt

Ondanks de relatieve kalmte gisteravond op Wall Street is de stemming op de Aziatische beurzen vanmorgen toch wat bedrukt. Dat de Amerikaanse tienjaarsrente vanmorgen 2 basispuntjes daalt naar 4,67% brengt weinig verlichting. De consumentenprijsinflatie in China is vorige maand met slechts 0,1% gestegen (jaar op jaar); dat is in lijn met de verwachting van analisten, maar bevestigt de matige groei van de consumentenbestedingen. Er zijn meer stimuleringsmaatregelen nodig om de Chinese economie aan te jagen. Rentes op Chinese staatsobligaties dalen in reactie naar recordlage niveaus en de yuan verzwakt verder.

De Hongkongse Hang Seng-index noteert op het moment van schrijven vrijwel onveranderd en de CSI 300-index verliest 0,1%. De Nikkei-index is 0,9% lager gesloten, mede door een iets sterkere yen. De beurs van Taiwan is 1,4% lager gesloten. Koersen van chipaandelen staan vanmorgen wat onder druk op het bericht dat de regering Biden nog strengere exportmaatregelen van AI-chips wil opleggen. In de nabeurshandel noteerde Nvidia wat lager en zal naar verwachting vanmorgen ook drukken op de koersen van Europese chipbedrijven.

De futures (termijncontracten) op de Amerikaanse aandelenindices noteren op het moment van schrijven licht lager. Zoals gezegd is Wall Street vandaag gesloten. De futures op de Europese beurzen wijzen op een vlakke opening.

Agenda van vandaag

• Duitse handelscijfers en cijfers over de industriële productie in november
• Winkelverkoopcijfers van de eurozone in de maand november

Goed om te weten

Beleggen brengt risico’s en kosten met zich mee. Je kunt jouw inleg of een deel hiervan verliezen. Lees meer over de risico's van beleggen.

Deze publicatie is opgesteld namens ING Bank N.V., en slechts bedoeld ter informatie. ING Bank N.V. betrekt haar informatie van betrouwbaar geachte bronnen en heeft alle mogelijke zorg betracht om ervoor te zorgen dat ten tijde van de publicatie de informatie waarop zij haar visie in deze publicatie heeft gebaseerd niet onjuist of misleidend is. ING Bank N.V. geeft geen garantie dat de door haar gebruikte informatie accuraat of compleet is. De informatie in deze publicatie kan gewijzigd worden zonder enige vorm van aankondiging. Auteursrecht en rechten ter bescherming van gegevensbestanden zijn van toepassing op deze publicatie. Overneming van gegevens uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron wordt vermeld. ING Bank N.V. is statutair gevestigd te Amsterdam, handelsregister nr. 33031431, en staat onder toezicht van De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM). ING Bank N.V. is onderdeel van ING Groep N.V.